Incidencia del pelagianismo en la hermenéutica agustiniana de Is 10,23

Un caso de exégesis dogmática de controversia

Autores/as

DOI:

https://doi.org/10.14422/ee.v98.i386.y2023.006

Palabras clave:

Isaías, Pablo, gracia, pelagianismo, amor, ley, mandamiento

Resumen

El siguiente artículo busca mostrar los resultados de una investigación en torno a la interpretación agustiniana de Is 10,23 LXX, texto citado por Pablo en Rom 9,28. Los diversos contextos en los que aparece la cita isaiana dentro de la producción agustiniana permiten descubrir algunas constantes en la interpretación, así como una evolución referida al tema de la gracia en contexto antipelagiano. La palabra abreviada de la que habla el profeta Isaías será identificada por Agustín como el doble mandamiento del amor, cuyo cumplimiento se debe al obrar libre del ser humano ayudado por la gracia de Dios.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Biografía del autor/a

Bruno Nicolás D'Andrea, Universidad Loyola Andalucía

Facultad de Teología de Granada

Citas

Anoz, José. “Cronología de la producción agustiniana”. Augustinus 47 (2002): 229-312. https://doi.org/10.5840/augustinus200247186/18712

Augustinus. Confessionum libri XIII. CCL 27. Turnhout, 1981.

Augustinus. De disciplina christiana. CCL 46. Turnhout, 1969.

Augustinus. De diuersis quaestionibus ad Simplicianum. CCL 44. Turnhout, 1970.

Augustinus. De peccatorum meritis et remissione et de baptismo parvulorum. CSEL 60. Viena, 1913.

Augustinus. De perfectione iustitiae hominis. CSEL 42. Viena, 1902

Augustinus. De spiritu et littera. CSEL 60. Viena, 1913.

Augustinus. Expositio quarundam propositionum ex epistula apostoli ad Romanos. CSEL 84.

Augustinus. In Iohannis evangelium tractatus CXXIV. CCL 36. Turnhout, 1954.

Augustinus. Retractationum libri II. CCL 57. Turnhout, 1999.

Augustin d’Hippone. Vingt-six sermons au peuple d’Afrique. Editado por François Dolbeau. París: Institut d’Études Augustiniennes, 2009.

Bastit, Agnès. “Sermo compendiatus. La parole raccourcie (Is. 10, 23 LXX/ Rom. 9,28)”. En Nihil veritas ervbescit. Mélanges offerts à Paul Mattei par ses élèves, collègues et amis, dirigido por Bernard-Valette Clémentine, Jérémy Delmulle, y Camille Gerzaguet, 389-407. Tournhout: Brepols, 2017. https://doi.org/10.1484/M.IPM-EB.5.114527

Bochet, Isabelle. “De l’exégèse à l’herméneutique augustinienne”. Revue d’études augustiniennes et patristiques 50 (2004): 349-369. https://doi.org/10.1484/J.REA.5.104895

Bochet, Isabelle. “Spiritu et littera (De-)”. En Augustinus-Lexikon, dirigido por Robert Dodaro, Cornelius Mayer, y Christof Müller, vol. 5, col. 543-551. Schwabe: Basel, 2021.

Bochet, Isabelle. “‘La lettre tue, l’Esprit vivifie’: l’exégèse augustinienne de 2 Co 3,6”. Nouvelle Revue Théologique 114 (1992): 341-370.

Bonner, Gerard. “Perfectione justitiae hominis, De”. En Augustine through the Ages. An Encyclopedia, dirigido por Allan D. Fitzgerald, 646. Michigan: Eerdmans Publishing Co., 1999.

Canning, Raymond. The unity of love for God and neighbour in St. Augustine. Leuven: Augustinian historical Institute, 1993.

Cyprianus. Ad Quirinum. CCL 3/I. Turnhout, 1972.

Cyprianus. De dominica oratione. CCL 3A/pars II. Turnhout, 1976.

D’Andrea, Bruno Nicolás. “In domo disciplinae: una relectura integral del De disciplina christiana de Agustín de Hipona”: Augustinus 66 (2021): 21-115. https://doi.org/10.5840/augustinus202166260/2613

D’Andrea, Bruno Nicolás. ¡Ama y verás! La Iglesia, casa y escuela para el amor en san Agustín. Madrid: Ciudad Nueva, 2021.

D’Andrea, Bruno Nicolás. “El uso polémico del Salmo 49, 16-20 en la controversia donatista: Optato y Agustín”. Augustinus 67 (2022): 241-264. https://doi.org/10.5840/augustinus202267266/26715

Drecoll, Volker Henning. “De spiritu et littera (Über den Geist und den Buchstaben)”. En Augustin Handbuch, editado por Volker Henning Drecoll, 328-334. Tübingen: Mohr Siebeck, 2007.

Drecoll, Volker Henning. “Zur Chronologie der Werke”. En Augustin Handbuch, editado por Volker Henning Drecoll, 250-261.Tübingen: Mohr Siebeck, 2007. https://doi.org/10.1628/978-3-16-151651-1

Drecoll, Volker Henning. “Perfectione iustitiae hominis (De-)”. En Augustinus- Lexikon, dirigido por Robert Dodaro, Cornelius Mayer, y Christof Müller, vol. 4, col. 678-683. Basel: Schwabe, 2018.

Dupont, Anthony. “Sermón 90A (Dolbeau 11, Mainz 40). El amor de sí, como inicio del amor al prójimo y a Dios”. Augustinus 53 (2008): 25- 40. https://doi.org/10.5840/augustinus200853208/2092

Hombert, Pierre-Marie. Nouvelles recherches de chronologie augustinienne. París: Institut d’études augustiniennes, 2000.

Ireneo de Lyon. Demostración de la predicación apostólica. Madrid: Ciudad Nueva, 2001.

Lagouanère, Jérôme. “La notion de prochain dans les premiers écrits d’Augustin. Esquisse de réflexion”. Revue d’études augustiniennes et patristiques 57 (2011): 239-267. https://doi.org/10.1484/J.REA.5.101093

Lausberg, Heinrich. Manual de retórica literaria. Fundamentos de una ciencia literaria. Vol. 1. Madrid: Gredos, 1975.

Mandouze, André. Prosopographie chrétienne du Bas-Empire. 1, Prosopographie de l’Afrique chrétienne (303-533). París: Editions du CNRS, 1982.

Mara, Maria Grazia. Agostino interprete di Paolo. Commento di alcune questioni tratte dalla Lettera ai Romani. Commento incompiuto della Lettera ai Romani. Milano: Edizioni Paoline, 1993.

Marafioti, Domenico. L’uomo tra legge e grazia. Analisi teologica del “De spiritu et littera” di S. Agostino. Brescia: Morcelliana, 1983.

Meis Wörmer, Anneliese. “La ‘impeccantia’ como posibilidad humana según ‘De Spiritu et littera’ de Agustín”. Teología y Vida 24 (1983): 53-68.

Pani, Giancarlo. “Il De spiritu et littera e l’esegesi di alcuni passi della Lettera ai Romani”. En L’esegesi dei Padri latini. Dalle origini a Gregorio Magno. XXVIII incontro di studiosi dell’antichità cristiana, Roma, 6-8 maggio 1999, vol. 1, 365-374. Roma: Institutum Patristicum Augustinianum, 2000.

Perler, Othmar. Les voyages de Saint Augustin. París: Études Augustiniennes, 1969.

Pierce, Alexander H. “A Pauline Theology of grace and The Spirit’s Gift of Love in Augustine’s De Spiritu et Littera”. Augustiniana 70, n.º 2 (2020): 203-226.

Plinval, Georges de, y Jeanne de la Tullaye. “Introduction générale”. En Oeuvres de Saint Augustin 21. La crise pélagienne I, 115-125. París: Desclée de Brouwer, 1966.

Salvatore, Iodice. Legge e grazia in S. Agostino. Napoli: Associazione di studi tardoantichi, 1977.

Studer, B. “Die patristische Exegese, eine Aktualisierung der Heiligen Schrift”. Revue d’Études Augustiniennes et Patristiques 42 (1996): 71- 95. https://doi.org/10.1484/J.REA.5.104744

Van Bavel, Tarcisius Jan. “‘Natural’ and ‘Spiritual’ relationships in Augustine”. Augustiniana 46 (1996): 197-242.

Van Geest, Paul. “Agustín ¿teólogo negativo? Una visión nueva sobre Ad Simplicianum de diuersis quaestionibus (396)”. En Spiritu et Littera. Beiträge zur Augustinus-Forschung. Festschrift zum 80. Geburtstag von Cornelius Petrus Mayer OSA, dirigido por Guntram Föster, Andreas E. J. Grote, y Christof Müller, 165-182. Würzburg: Augustinus bei echter, 2009.

Descargas

Publicado

2023-09-20

Cómo citar

D’Andrea, Bruno Nicolás. «Incidencia Del Pelagianismo En La hermenéutica Agustiniana De Is 10,23: Un Caso De exégesis dogmática De Controversia». Estudios Eclesiásticos. Revista de investigación e información teológica y canónica 98, no. 386 (septiembre 20, 2023): 627–652. Accedido junio 30, 2024. https://revistas.comillas.edu/index.php/estudioseclesiasticos/article/view/18462.